کد مطلب:134039 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:186

نتیجه ی مباحث این فصل
با توجه به آنچه ما تا اینجا برشمردیم بخوبی روشن می شود كه عوامل نیرومند فساد كه خطرناكتر از همه، وجود معاویه در رأس قدرت شامات بود نه تنها در دوران حكومت امام مجتبی علیه السلام ریشه كن نشد بلكه بعلت سست پیمانی مردم، نیرومندتر و شرائط رشد آن آماده تر گردید مشكل بزرگ امت یعنی عوامل تباهی و انحراف كه اجتماع اسلامی شدیداً به آنها دچار بود همانگونه كه با زمامداری علی (ع) چاره نگشته بود همچنین امام مجتبی (ع) هم (به علت پیمان شكنیهای پی درپی و كوبنده ی


مردم) نتوانست در برافكندن آنها كاری از پیش ببرد. آن بزرگوار با آنكه تمام نیرو و امكانات خویش را برای درهم كوبیدن معاویه و حكومت بنی امیه بسیج كرد اما نیرنگ بازیهای آن مرد از یكطرف- و مهمتر از آن- بیوفائی و دوروئی ارتشیان حضرت حسن علیه السلام از سوی دیگر اجازه نداد تا آن بزرگوار در این پیكار پیروز گردد و به بساط حكومت بنی امیه یكباره خاتمه بخشد.

حواثد ناگوار پیش آمدهای نامساعد بالاخره كار را به آنجا كشاند كه آن حضرت (علیرغم تنفر شدید و انزجار باطنی خود) برای رعایت مصالح جهان اسلام و اجتماع و جلوگیری از سقوط عدالت و آزادی، تن به صلح در دهد، ماهیت این صلح هر چند چیزی جز پیمان عدم تعرض و رها ساختن معاویه نبود و با اینحال تا جائیكه امكان داشت آن بزرگوار شرائط و محدودیتهای فراوانی برای زاده هند در صلحنامه بوجود آورد، ولی باید در نظر داشت كه معاویه مردی نبود كه پس از موفقیت به آن شرائط عمل كند همانگونه كه خود پس از انجام صلح هنگام ورود به كوفه ضمن اولین خطبه ای كه خواند این حقیقت را بی پرده بیان داشت و گفت: «تمام شرائطی را كه با حسن بن علی كردم زیر قدم من است» [1] .

یعنی به هیچ یك از آنان عمل نخواهم كرد و آینده هم این واقعیت را بخوبی نشان داد زیرا معاویه بعد از صلح و هنگامی كه خاطرش از جانب امام دوم تا حدود زیادی مطمئن گردید با نهایت كوشش در صدد برآمد به آمال و آرزوهای شیطانی خویش برسد و به نقشه های شوم خود یكی بعد از


از دیگری جامه ی عمل بپوشاند ولی چون وجود امام مجتبی با آن نسبت و نزدیكی كه با پیامبر اسلام داشت و محبوبیت و نفوذ معنوی خاصی كه در بین مردم دارا بود خود مانع بزرگی بود و اجازه نمی داد كه وی آزادانه و مطمئن بتواند به هدفهای ضداسلامی خویش دست یابد از این نظر تصمیم گرفت كه این تنها مانع را از میان بردارد و به دنبال این فكر با وعده های شیطانی خود كه به یكی از زنان آن حضرت به نام جعده داد، آن بزرگوار را با دست وی مسموم ساخت [2] .

اكنون كشور پهناور اسلامی با تمام قدرت و نیروی خود در اختیار معاویه است بدون آنكه هیچگونه مانع و رقیبی در برابر خود بیابد، اینست شرائط دردناك كشور تا هنگام شهادت امام مجتبی علیه السلام. اكنون باز در تعقیب این شرائط هستم تا به بینیم چگونه بارور گردید و چه میوه های تلخی را برای جهان اسلام و انسانیت ببار آورد.



[1] ناسخ التواريخ حالات امام مجتبي صفحه ي 63.

[2] كامل ابن اثير ج 3.